Gevolgen van 10 maand oorlog in Oekraïne

Artikel geschreven door Nicolas Pierre, vredesactivist voor intal.

Binnenkort is het tien maanden geleden dat de oorlog in Oekraïne een explosieve wending nam met de Russische invasie in februari. Hoewel de frontlinies minder lijken te bewegen en niet langer het avondnieuws halen, zijn de gevolgen van deze oorlog heel duidelijk

Menselijk leed

Betrouwbare schattingen zijn schaars, en de huidige cijfers wijzen op ongeveer 200.000 gedode of ernstig gewonde soldaten, aan Russische en Oekraïense zijde, en ongeveer 40.000 burgers. Dit komt bovenop de 13.000 doden in het conflict tussen 2014 en 2022 tussen separatisten in de Donbass en  Oekraïense militaire troepen, waarvan 3.000 burgers. Hoewel de meeste van deze doden natuurlijk Russisch of Oekraïens zijn, beginnen de slachtoffers helaas te “internationaliseren” (Poolse burgers gedood door een Oekraïense raket aan de grens, buitenlandse strijders geïntegreerd in Russische of Oekraïense troepen, enz.)

Naast de directe slachtoffers doet  de economische impact van de oorlog op Oekraïne het ergste vrezen.  Het Russische regel vernietigde het elektriciteitsnets en de winter nadert. Dit  in een land dat al structureel arm is (1), geteisterd door corruptie en beperkte sociale bescherming. 

Gevolgen van 10 maand oorlog

In Europa storten de energiecrisis – en meer in het algemeen de stijging van alle consumptieprijzen-  heel veel mensen in armoede. De oorlog in Oekraïne is verre van de eerste of enige oorzaak hiervan. De waarheid richt ver van de retoriek van de leiders van de Europese Commissie die voorstelden om “de energierekening door te schuiven naar Poetin” en zo de exorbitante overwinsten van de energiereuzen niet aan te pakken. Toch heeft de oorlog een destabiliserend en onzeker effect op de markten, waardoor de prijzen blijven stijgen en een terugkeer naar een normale situatie wordt verhinderd.

Elders in de wereld hebben oorlog en met sancties verband houdende blokkades van de export van meststoffen en landbouwproducten veel landen in het Zuiden bijna in hongersnood gebracht. Deze situatie werd slechts tijdelijk afgewend door de door Turkije bereikte exportovereenkomst voor Oekraïense tarwe en de versoepeling van sommige sancties op meststoffen.

Tenslotte werd de dreiging van een kernoorlog bijna routine, met zorgen over de betrokkenheid van de NAVO-landen (aan de Poolse grens) en dreigementen van de Russische autoriteiten. Het risico van het gebruik van een kernwapen is in decennia niet zo groot geweest, en de nucleaire wapenbeheersingsakkoorden  zitten in een impasse door de gezamenlijke blokkering van de Russische en de Noord- Amerikaanse regering.

Vredesonderhandelingen: nu!

Al deze gevolgen hebben enkele politieke leiders er toch toe aangezet te pleiten voor een diplomatieke oplossing van de oorlog. Enkele maanden geleden verklaarde de Argentijnse president dat “deze oorlog hongersnood veroorzaakt op het zuidelijk halfrond en geen oorlog is van de landen in het Noorden, maar ook van de landen in het Zuiden”  Hij riep  op tot het openen van onderhandelingen. 

Tijdens de laatste vergadering van de Verenigde Naties in september stonden meer dan zestig staatshoofden op het podium om op te roepen tot gesprekken, waaronder Portugal, het Vaticaan, India en Brazilië.

Waarom komt het niet tot onderhandelingen, vragen veel mensen zich af.Tijdens de Koude Oorlog werden zelfs de Akkoorden van Helsinki (1975) gesloten. Dit in een heel tense context . De westerse landen en de landen van het Warschaupact, d.w.z. tussen “West en Oost”, stemden in met een akkoord ondanks decennialange ideologische, politieke en militaire tegenstand. Deze overeenkomsten boden belangrijke veiligheidsgaranties voor de hele wereld, en stelden staten in staat zich meer te richten op het oplossen van de sociale problemen van hun landen dan op overbewapening en militaire concurrentie. De Cubaanse raketcrisis in 1962 werd ook opgelost door toegevingen van beide partijen (VS en USSR), waardoor een nucleaire apocalyps werd voorkomen.

Europa’s rol

De rol van Europa in het voortduren of oplossen van het conflict is cruciaal. Ook al leveren de Verenigde Staten de meeste wapens en financiële hulp, het conflict speelt zich af op Europese bodem en het zijn de Europese regeringen die zich uitspreken over de belangrijkste kwesties die de regeringen in Kiev en Moskou interesseren (lidmaatschap van de Europese Unie of de NAVO, economische overeenkomsten, handhaving of opheffing van sancties, doorvoer van wapens, veiligheidsgaranties, enz.) Het is precies om die reden dat de Verenigde Staten de Europese staten “verenigd achter Oekraïne” willen houden, d.w.z. in de praktijk verenigd achter hun strategie die vanuit Washington bepaalt wat er op ons continent moet gebeuren. Daarom dat politieke commentatoren tot Atlanticistische denktanks (Carnegie, Foreign Affairs…) zich steeds meer zorgen maken over de “mogelijkheid van onderhandelingen”. 

Vergis u niet, geen enkele Europese regering zal spontaan de door Washington opgelegde autoriteit over wat er met dit conflict moet gebeuren, doorbreken. Amerikaanse haviken hebben economisch, politiek en militair belang bij escalatie en verlenging van het conflict. 

Onze Europese regeringen zullen alleen door publieke druk hun stem verheffen. Zo stelde de Italiaanse regering enkele maanden geleden als eerste een “vredes- en onderhandelingsplan” voor. Dit was geen toeval of grootheidswaanzin van hun kant, maar een reactie op een publieke opinie die voor vrede pleit en op mobilisaties die bleven volharden. Het mondde uit tot een demonstratie van bijna 100.000 mensen, enkele weken geleden in Rome. 

“Negotiate Peace” met intal

Oorlogspropaganda bestrijden,  het geloof in vrede iin de samenleving bevorderen, tegen de belangen van het militair-industrieel complex ingaan… dit alles vereist de organisatie van brede en vastberaden mobilisaties, om op ons niveau druk op onze regering op te bouwen. 

Daarom zal Intal in de komende maanden een grote campagne “Negotiate Peace” lanceren waarin de Belgische regering wordt opgeroepen zo snel mogelijk een standpunt in te nemen ten gunste van onderhandelingen. 

Deze nationale campagne wordt op 20 januari in Brussel gelanceerd tijdens een ontmoeting, waarvan de details nog zullen volgen. 

Als u zich wilt aansluiten bij onze beweging en de Belgische campagne voor vrede in Oekraïne, neem dan contact op met Intal!

https://www.codepink.org/un_general_assembly_calling_for_a_negotiated_peace_in_ukraine

https://www.osce.org/fr/magazine/174421

Gevolgen van 10 maand oorlog in Oekraïne
Scroll to top