De huidige pandemie heeft geleid tot sociaal isolement van meer dan 40 miljoen mensen wereldwijd. Dit heeft ervoor gezorgd dat de economische situatie van de meest kwetsbare groep in de samenleving is verslechterd. In het geval van Colombia heeft de regering, met president Ivan Duque aan het hoofd, een programma voor economische bijstand opgezet ter ondersteuning van arme en kwetsbare huishoudens die, als gevolg van de COVID-19-coronaviruspandemie, in moeilijkheden verkeren. Het hulpprogramma voor overheidssteun, “Solidariteitsinkomen” genaamd, is in het leven geroepen om 160.000 peso’s (37 euro) te betalen aan de meest kwetsbare mensen in het land, ten voordele van meer dan 3 miljoen Colombianen te midden van de noodsituatie op het gebied van coronavirus.
De afgelopen weken zijn er echter een aantal onregelmatigheden vastgesteld die twijfels oproepen bij de geloofwaardigheid, de functionaliteit en de werkelijke begunstigden van deze economische hulp. Op de website van het ‘Dienst Nationale Planning van de Colombiaanse regering’ was er de mogelijkheid om het identiteitskaartnummer te raadplegen als men als een van de drie miljoen begunstigden was voorzien in het programma. Maar verschillende burgers hebben opgemerkt dat het platform begunstigden erkent die al eerder overleden zijn of nummers van identiteitskaarten bevatten die niet bestaan, zoals ‘123456’, ‘111111’, ‘222222’ en vele anderen. Enkele minuten nadat deze klachten op sociale netwerken openbaar werden gemaakt, was het op de website van de Dienst Nationale Planning (DNP) niet meer mogelijk om naar begunstigden te zoeken.
Overheidsinstanties hebben geprobeerd de controverse op te helderen door te zeggen dat er afwijkingen waren in de zoekmachine die de resultaten naar de database stuurde. President Ivan Duque verzekerde dat het sociale initiatief geen onregelmatige geldovermakingen had gedaan door ervoor te zorgen dat het programma “Solidariteitsinkomen” slechts minder dan 1% onbestemden had. Het nationale register meldde dat ongeveer 17.000 bulletins onregelmatigheden vertoonden, hoewel het werkelijk aantal veel hoger zou kunnen zijn, maar ook dat het voorkomen van de abnormale cijfers “een technische fout in de toepassing” was. Dit voorval roept vraagtekens op bij het hele programma zowel de transparantie als het beheer ervan. Zo ook het probleem met het bestaan van valse identiteiten en het gebruik van overlijdensdocumenten voor andere doeleinden. Het is nog niet duidelijk wie bevoordeeld is door deze hulp en waarom deze documenten in het nationale register opgenomen zijn.
Het veroorzaakte schandaal kan door verschillende factoren een enorme dimensie aannemen
Allereerst is het programma gericht op 3 miljoen Colombianen en werden er middelen beschikbaar gesteld voor 1,2 miljoen mensen voordat de onregelmatigheden aan het licht kwamen, dat wil zeggen 200 miljard van de 500 miljard peso’s van de totale kosten van het programma ” Solidariteitsinkomen”. President Duque sloot bepaalde fouten niet uit en verzekerde dat “het decreet dat deze steun toestond, bepaalde dat diegenen die dit geld niet mochten ontvangen maar wél hadden ontvangen, verplicht zijn dit geld terug te betalen”, door het feit dat een groot deel mensen die het geld ontvingen geen deel uitmaakten van de kwetsbare bevolking. Deze situatie doet denken aan het eerder voorgekomen geval van Agro Ingreso Seguro (AIS), waar mensen met een hoge koopkracht financiële steun ontvingen die bestemd was voor kleine boeren tijdens de ambtstermijn van Alvaro Uribe (2002-2010).
Ten tweede, en misschien wel angstaanjagender, zijn er de aanklachten van een aantal politieke kringen en burgers over het gebruik van valse identiteitskaarten van niet-bestaande of zelfs overleden mensen in het Nationaal Register die mogelijkheid bieden tot valse identiteitspapieren voor de verkiezingen. Het gebruik van identiteitskaarten van mensen die al eerder zijn gestorven, is een praktijk die al herhaaldelijk is gecontesteerd en, zoals aangetoond door verschillende media, zijn er regelmatig meldingen van stemgerechtigde doden die zeer waarschijnlijk werden gebruikt door gewetenloze groepen om de verkiezing van kandidaten en / of politieke partijen in het land te begunstigen. Deze controverse komt boven op de verschillende beschuldigingen en aanklachten met betrekking tot de verkiezingsfraude gepleegd door president Ivan Duque.
Artikel door Daniel Leguizamon Alejo, vertaling door Maarten Smeets.